Jak założyć dzialalność w formie Auto-entrepreneur

Artykuł wprowadzono: 26 maja 2020

Począwszy od 1 stycznia 2009 r. istnieje we Francji możliwość samozatrudnienia poprzez utworzenie mikroprzedsiębiorstwa i prowadzenie działalności wtórnej, która pozwoli osobie fizycznej uzyskać dodatkowe źródła dochodu.

Popularność tej formy działalności wynika z jednej strony, z łatwości zorganizowania i prowadzenia działalności na własny rachunek, a z drugiej z wprowadzenia przez ustawodawcę uproszczonych przepisów dotyczących prowadzenia rachunkowości, płatności składek na ubezpieczenie społeczne i podatku od uzyskanych dochodów.

Tym niemniej należy jednak pamiętać, że ta forma prowadzenia działalności nie jest dostosowana do realizacji bardzo ambitnych projektów i prawie w żaden sposób nie chroni przedsiębiorcy.

Etapy zakładania firmy w formie Auto-entrepreneur

Aby stać się przedsiębiorcą (Auto-entrepreneur), można w bardzo prosty sposób zrobić to samemu, online respektując następujące etapy rejestracji:

1. Wypełnienie deklaracji działalności

2. Podanie adresu firmy (Domiciliation)

3. Rejestracja firmy

Krok 1: Złożenie deklaracji rozpoczęcia prowadzenia działalności na własny rachunek

Deklarację rozpoczęcia działalności należy złożyć do odpowiedniej administracji.

Jest to pierwszy krok składania dokumentacji mikroprzedsiębiorstwa i ma on na celu poinformowanie odpowiednich organów ubezpieczeń społecznych i urzędów podatkowych o projekcie otwarcia nowej działalności gospodarczej.

Informacje, które należy przekazać, to:

Tożsamość przedsiębiorcy (Auto-entrepreneur);
Adres korespondencyjny;
Rodzaj i charakter prowadzonej działalności;
Rodzaj ubezpieczenia społecznego i sposób opodatkowania.

Osoby prowadzące działalność na własny rachunek są zobowiązane wybrać między ubezpieczeniem dla samozatrudnionych a CIPAV w zależności od rodzaju działalności, którą chcą wykonywać.

Jeżeli przedsiębiorca (Auto-entrepreneur) zatrudniony jest na podstawie umowy o pracę i jednocześnie otrzymuje wynagrodzenie, zobowiązany jest podlegać ogólnemu systemowi ubezpieczenia społecznego.

Krok 2: Wybór miejsca prowadzenia działalności na własny rachunek – Auto-entrepreneur

Możliwość prowadzenia działalności na własny rachunek zobowiązuje przedsiębiorcę (Auto-entrepreneur) do wskazania w deklaracji adresu firmy, który zwykle rożni się od adresu miejsca prowadzenia działalności i może przybierać różne formy:

Adres przedsiębiorstwa w miejscu zamieszkania przedsiębiorcy (w jego domu):

w tym przypadku miejscem zamieszkania Auto-entrepreneur jest również jego miejsce pracy i procedura dotycząca zmiany adresu mikroprzedsiębiorstwa jest dość prosta.

Firma zajmująca się wynajmem adresu na siedziby przedsiębiorstw (Société de domiciliation): oprócz oszczędności czasu dla osób prowadzących działalność na własny rachunek, wynajęcie adresu siedziby firmy w (Société de domiciliation) pozwala również zmniejszyć koszty finansowe przedsiębiorstwa.
Centrum biznesowe: biura oferowane przez takie centra przedsiębiorczości nie są zbyt drogie i udostępniają również im wiele innych usług, z których może korzystać przedsiębiorca. Niestety, liczba tych biur jest dość ograniczona, ponieważ są one szczególnie popularne wśród MŚP (Małych i średnich przedsiębiorstw).
Pomieszczenia komercyjne: Wynajem lokalu (pomieszczeń komercyjnych) pociąga za sobą różne opłaty, takie jak czynsz, koszty utrzymania lokalu, rachunki za energię elektryczną i inne media.

Krok 3: Rejestracja prowadzonej działalność na własny rachunek, w formie Auto-entrepreneur

Rejestracja jest obowiązkowa dla każdego przedsiębiorstwa.

W przeciwieństwie do innych form działalności określonych przez prawodawcę, mikroprzedsiębiorstwa (Auto-entrepreneur) zwolnione są z opłat rejestracyjnych. Dlatego też, jeżeli przedsiębiorca zdecyduje się załatwić wszystkie formalności samodzielne, sama rejestracja jest bezpłatna i nie będzie go nic kosztowała.

Aby jednak uniknąć błędów, zawsze można przekazać to zadanie zewnętrznemu usługodostawcy, który zapewnia szybkość i prawidłowość wykonania rejestracji.

Należy jednak wiedzieć, że istnieją dwa oddzielne organy, które dokonują rejestracji działalności gospodarczych i których kompetencje zależą od prowadzonej przez przedsiębiorcę działalności:

Rejestracja zawodów (Le Répertoire des Métiers – RM): jeśli działalność ma charakter rzemieślniczy, dokumentację rejestracyjną należy złożyć w tej organizacji – RM.

Ponadto przedsiębiorca rejestrujący swoją działalność w RM, zobowiązany jest odbyć szkolenie przygotowawcze (Stage de Préparation à l’Installation – SPI), dotyczące zarządzania przedsiębiorstwem. Szkolenie to jest organizowane jest przez Izbę Rzemieślniczą (Chambre des Métiers et de l’Artisanat – CMA) i trwa 30 godzin. Na takie szkolenie należy przewidzieć około 4 lub 5 dni.

Rejestr spółek handlowych (Le Registre du Commerce et des Sociétés – RCS): jak sama nazwa wskazuje w RCS rejestrowane są spółki handlowe. Aby zarejestrować spółkę handlową, np. spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, spółkę akcyjną, itp… przedsiębiorca powinien posiadać dokument potwierdzający adres siedziby spółki i oświadczenie o niekaralności.

Prowadzenie niektórych działalności w formie mikroprzedsiębiorstwa zobowiązuje przedsiębiorcę do posiadania odpowiednich kwalifikacji, dyplomu lub doświadczenia zawodowego w tej dziedzinie. Dotyczy to zawodów związanych z budową budynków, zawodów związanych z produkcją świeżych produktów, takich jak piekarnie czy lodziarnie oraz fryzjerstwa, hydrauliki lub czyszczenia kominów (zawód wykonywany przez kominiarza).

Po zarejestrowaniu przedsiębiorstwa i po zatwierdzeniu wniosku o rejestrację przedsiębiorca otrzymuje kilka dokumentów, takich jak:

certyfikat rejestracji w katalogu firm i przedsiębiorstw (Répertoire des Entreprises et des Établissements), zawierający numer SIRET i kod APE,
powiadomienie o przynależności do mikroprzedsiębiorstw i związanym z tą formą działalności systemem opodatkowania,
wyciąg K-bis (z rejestru spółek handlowych – jeżeli przedsiębiorca rejestruje taką formę działalności) i
powiadomienie o przynależności do ubezpieczenia społecznego osób prowadzących działalność na własny rachunek.

Inne obowiązki dotyczące w szczególności prowadzenia działalności w formie mikro przedsiębiorstwa (Auto-entrepreneur)

Deklaracja przychodów firmy (Auto-entrepreneur)

Zadeklarowanie obrotu (przychodów firmy) jest obowiązkowe, nawet jeśli dochody są zerowe. Deklaracje te można składać co miesiąc lub co kwartał (30 kwietnia, 31 lipca, 31 października lub 31 stycznia).

Progi obrotu (przychodów firmy)

W 2020 r. mikroprzedsiębiorstwo podlegające reżimowi samozatrudnienia musi przestrzegać ograniczonego rocznego obrotu, którego wysokość różni się w zależności od prowadzonej działalności.

Rodzaj działalności	Przychody maksymalne
Zakup i / lub odsprzedaż towarów, sprzedaż żywności do spożycia na miejscu i usługi zakwaterowania (BIC)	176 200 € HT
Działalność związana z dostarczaniem usług handlowych lub rzemieślniczych	72 500 € HT
Wolne zawody	72 500 € HT

Jeżeli mikroprzedsiębiorstwo (Auto-entrepreneur) przekroczy przedstawione powyżej pułapy, przechodzi automatycznie na system opodatkowania jednoosobowej działalności gospodarczej (l’entreprise individuelle).

Możliwe jest również, że niektóre mikroprzedsiębiorstwa mogą podlegać podatkowi VAT, zwłaszcza jeśli ich roczny obrót przekracza następujące pułapy:

82 800 EUR bez podatku na czynności związane z zakupem i / lub odsprzedażą towarów, sprzedażą żywności do spożycia na miejscu i usługami hostingowymi (BIC);
33 200 € bez podatku za świadczenie usług komercyjnych, rzemieślniczych lub profesjonalnych.

Otwarcie konta bankowego dla nowo utworzonej firmy

Zgodnie z ustawą o finansowaniu ubezpieczenia społecznego z 2015 r. osoba prowadząca działalność na własny rachunek (Auto-entrepreneur), jest zobowiązana do otwarcia oddzielnego rachunku bankowego dotyczącego swojej działalności.

Konto to służy między innymi do uzasadnienia wszystkich transakcji związanych z działalnością gospodarczą mikroprzedsiębiorstwa. Na otwarcie rachunku bankowego przedsiębiorca ma 12 miesięcy, począwszy od daty założenia firmy. Konto może być otwarte w zwykłym banku lub w banku internetowym, ważne jest, aby rachunek bankowy przeznaczony był specjalnie na prowadzenie danej działalności.

Tym niemniej, dobrze jest wiedzieć, że od momentu wprowadzenia ustawy PACTE, z 22 maja 2019 r., mikroprzedsiębiorca nie jest już obowiązany do zakładania rachunku bankowego, gdy przez dwa lata jego obroty (przed opodatkowaniem) nie przekroczą 10 000 euro.

Ubezpieczenie zawodowe

Zawarcie umowy ubezpieczenia zawodowego jest wymogiem prawnym dla większości firm prowadzących działalność w formie Auto-entrepreneur.

Ubezpieczenie zawodowe jest obowiązkowe dla mikroprzedsiębiorstw prowadzących działalność rzemieślniczą.

Ubezpieczenie od odpowiedzialności Cywilnej (RC Pro) lub zwykłej zawodowej odpowiedzialności cywilnej jest niezbędne do wykonywania następujących zawodów:

Zdrowie i dobre samopoczucie;
Budownictwo;
Usługi samochodowe;
Transport;
Sport;
Rozrywka i kultura;
Doradztwo ds. finansowych i pośrednictwo w sprawie ubezpieczeń.

Odpowiedzialność Auto-entrepreneur jest nieograniczona.

Dlatego też ważne jest, aby pokryć wszystkie ryzyka związane z działalnością poprzez zawarcie odpowiedniego ubezpieczenia, które będzie chroniło zarówno dochód przedsiębiorcy, jak i jego aktywa materialne i niematerialne. Dobrze jest zabezpieczyć się również przed szkodami wyrządzonymi przez osoby trzecie.

Deklaracja dochodów uzyskanych przez Auto-entrepreneur

Legalne prowadzenie działalności przez przedsiębiorcę, zobowiązuje Auto-entrepreneur do deklarowania uzyskanych dochodów.

Złożenie deklaracji dotyczącej rozpoczęcia prowadzenia działalności

Aby zadeklarować swoją działalność, Auto-entrepreneur może udać się do Centrum Formalności Przedsiębiorstw (Centre de Formalités des Entreprises) jego miejsca zamieszkania i rodzaju działalności, którą chce wykonywać.

Jeśli jest to działalność handlowa, deklarację należy złożyć w CFE (Chambre de Commerce et d’Industrie) Izbie Handlowo-Przemysłowej departamentu zamieszkania przedsiębiorcy i prowadzenia działalności.
Jeżeli planowane jest wykonywanie działalności rzemieślniczej, deklarację można złożyć w CFE (Chambre des Métiers et de l’Artisanat) Izby Handlowej i Rzemieślniczej departamentu zamieszkania przedsiębiorcy i prowadzenia działalności.
Jeżeli przedsiębiorca wykonuje wolny zawód, deklarację należy złożyć w URSSAF.

Przedsiębiorca może również zadeklarować swoją działalność przez Internet.

W tym przypadku wypełnia on internetowy formularz deklaracji i dołącza do niego zeskanowaną kopię swojego dokumentu tożsamości wraz z oświadczeniem o niekaralności. Aby uniknąć błędów i przyspieszyć procedury administracyjne, można również skorzystać z usług autoryzowanego usługodawcy,

Zadeklarowanie działalności dokonywane jest na formularzu CERFA 13821 * 06 lub P0. Formularz ten zawiera rubryki, które należy dokładnie uzupełnić w zależności od rodzaju deklarowanej działalności (rzemieślniczej, handlowej lub liberalnej).

Wypełnienie deklaracji

Poniżej przedstawione są niektóre, najważniejsze rubryki i instrukcja dotycząca ich wypełnienia.

Poprzednia działalność przedsiębiorcy (L’activité antérieure): jeżeli przedsiębiorca już wcześniej prowadził jakieś mikroprzedsiębiorstwo, powinien on zaznaczyć pole „TAK” i wskazać swój stary numer SIREN.
Dane osobowe (Les renseignements personnels): w tej sekcji należy podać informacje dotyczące przedsiębiorcy, jego imię i nazwisko, obywatelstwo lub data urodzenia.
Współmałżonek: jeśli przedsiębiorca planuje zatrudnić w firmie swojego małżonka, który może wykonywać funkcję pracownika lub współpracownika, ale nie otrzymywać żadnego wynagrodzenia, lecz korzystać z ubezpieczenia socjalnego.
ACRE: jeśli auto-przedsiębiorca chce skorzystać z obniżki opłat oferowanych przez ACRE (dawniej ACCRE), powinien w tej rubryce zaznaczyć „TAK” i wypełnić Wniosek o dofinansowanie.
Informacje dotyczące firmy: w tej rubryce należy wprowadź datę rozpoczęcia działalności i koniecznie sposób jej funkcjonowania (działalność sezonowa lub stała). Jeśli działalność nie jest wykonywana w jednym miejscu, przedsiębiorca powinien wypełnić pole «Non Sédentaire».
Płace i osoby związanie z prowadzoną działalnością: na ogół osoba samozatrudniona nie musi wypełniać tej części deklaracji. Tym niemniej, jeżeli jakaś osoba trzecia prowadzi mikroprzedsiębiorstwo, konieczne jest wskazanie, w tym polu, jej tożsamości.

Dlaczego warto wybrać właśnie formę działalności Auto-entrepreneur?

Każdy, kto chce założyć własną firmę może wybrać formę działalności – Auto-entrepreneur. Ta właśnie forma działalności umożliwia przedsiębiorcom wykonywanie indywidualnej działalności przy jednoczesnym korzystaniu z uproszczonych przepisów podatkowych, rachunkowych i socjalnych. Może to być główna działalność przedsiębiorcy lub dodatkowe zajęcie osoby, np. zatrudnionej na umowę o pracę.

Zalety prowadzenia działalności w formie Auto-entrepreneur

Wykorzystana przez ponad milion Francuzów forma działalności Auto-entrepreneur posiada kilka zalet.

Główne zalety tej formy działalności to:

Uproszczony sposób założenia przedsiębiorstwa: prostota i bezpłatna deklaracja działalności;
Minimalna inwestycja: ponieważ nie jest to firma, przedsiębiorca nie musi wnosić żadnych kapitałów ani sporządzać specyficznych umów (statutów);
Uproszczona księgowość: wystarczy, że przedsiębiorca będzie:

prowadził najbardziej prostą księgę przychodów opisującą rodzaj uzyskanego przychodu i
zachowywał dokumenty potwierdzające otrzymanie tego dochodu;

Możliwość skorzystania z systemu franczyzy od VAT i mikro-podatków;
Odliczenie strat: zgodnie z art. 156 ogólnego kodeksu podatkowego przedsiębiorca ma możliwość odliczenia strat poniesionych przez przedsiębiorstwo od wszystkich swoich pozostałych dochodów.
Koszty: przedsiębiorca nie odlicza od swojego dochodu do opodatkowania faktycznie poniesionych kosztów. Korzysta on jednak ze standardowego obniżenia kosztów, którego stawka różni się w zależności od prowadzonej działalności.
Inne zwolnienia: zgodnie z art. 97 ustawy o finansach z 2018 r. mikroprzedsiębiorstwa, których obroty roczne są niższe, niż 5 000 euro, są zwolnione z podatku od nieruchomości i dodatkowych opłat za finansowanie Izb konsularnych. Ponadto osoba prowadząca działalność na własny rachunek w formie Auto-entrepreneur, może korzystać z różnych pomocy państwowych i dotacji finansowych.
Elastyczność rynku: z roku na rok coraz więcej firm korzysta z usług Auto-entrepreneur, również jako podwykonawców.

Wady formy działalności – Auto-entrepreneur

Pomimo różnych zalet przewidzianych przez ustawodawcę, w statucie Auto-entrepreneur, należy zauważyć pewne niedociągnięcia.

Najważniejszą rzeczą jest zrozumienie, że ta forma działalności wykorzystywana jest głównie do osiągnięcia dodatkowych dochodów, a nie do stworzenia przedsiębiorstwa działającego na dużą skalę. W przypadku bardziej ambitnych projektów zalecane są takie formy działalności jak SAS (Spółka Anonimowa – SA) lub SARL (Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością – Sp. Z o.o.) i ich jednoosobowe formy (SASU, EURL).

Główne wady tej formy działalności to:

Słaba ochrona socjalna;
Nieograniczona odpowiedzialność w przypadku zadłużenia wobec wierzycieli;
Formalności związane z otwarciem profesjonalnego rachunku bankowego – i trudności związane z otwarciem takiego konta;
Niemożność odzyskania podatku VAT od dokonanych zakupów;
Niektóre działalności (zawody) nie mogą być wykonywane przy wykorzystaniu statutu Auto-entrepreneur;
Trudności związane z wyceną i odsprzedażą firmy;
Trudności z uzyskaniem inwestycji od bankierów lub innych inwestorów zewnętrznych.

Działalności, które nie mogą być wykonywane w formie – Auto-entrepreneur

Jedna osoba fizyczna nie może posiadać kilku firm w formie Auto-entrepreneur, ale jedna firma o statusie Auto-entrepreneur, może wykonywać kilka czynności.

Niestety, z powodu niemożności odzyskania podatku VAT od zakupów i ograniczonego obrotu jaki może zrealizować Auto-entrepreneur, w ciągu roku, niektóre działalności nie mogą korzystać z tej formy prawnej.

Działalności, których nie można wykonać w tej formie prawnej – Auto-entrepreneur:

Działalność rolnicza powiązana z towarzystwem rolnym (Mutuelle Sociale Agricole – MSA);
Działalność, która zobowiązana jest to opłaty podatku VAT od nieruchomości (pośrednik w handlu nieruchomościami lub niezależny agent nieruchomości);
Wynajem budynków lub sprzętu;
Działalność artystyczna opłacana przez prawo autorskie związane z domem artystów;
Działalność wydawnicza w zakresie literatury lub nauki;
Działalność sportowa;
Działalność związana z handlem nowymi pojazdami wewnątrz UE;
Działania związane ze sprzedażą od drzwi do drzwi;
Wolne zawody, które zobowiązane są do płacenia składek do funduszu emerytalnego innego niż CIPAV lub ubezpieczenia socjalnego osób prowadzących działalność na własny rachunek;
Działalność związana z dziedziną prawa (prawnik, komornicy lub notariusze);
Działalność w sektorze zdrowia;
Działalność finansowa (operacje na rynkach kontraktów terminowych, na rynkach obligacji, itp…).

Reasumując, można powiedzieć, że najważniejszą zaletą prowadzenia działalności w formie Auto-entrepreneur jest system podatkowy i system ubezpieczenia socjalnego osób prowadzących działalność na własny rachunek, który charakteryzuje się przede wszystkim małymi obciążeniami podatkowymi, możliwością korzystania ze zwolnienia z podatku VAT (poniżej pułapu obrotu) i kosztami związanymi z ubezpieczeniem socjalnym.

Tym niemniej, korzystając z niskich opłat socjalnych, które oparte są na zryczałtowanej stawce naliczanej od obrotu brutto, ubezpieczenie społeczne przedsiębiorcy jest również zmniejszone.

Dlatego też, aby zachęcić do tworzenia jednoosobowej działalności gospodarczej, państwo oferuje różne pomoce i subwencje w momencie zakładania przedsiębiorstwa.

ACRE (Aide à la Reprise ou à la Création d’Entreprise) – jest to pomoc na wznowienie działalności lub utworzenie przedsiębiorstwa. Pomoc ta (dotacja) przyznana jest przez Pôle Emploi osobom poszukującym pracy, które chcą założyć lub przejąć działalność gospodarczą i skorzystać ze wsparcia finansowego w wysokości 45% kwoty zasiłku dla bezrobotnych. Pomoc wypłacana jest w formie kapitału podzielonego na dwie raty. Podanie o tę pomoc można złożyć w agencji Pôle Emploi.

Utrzymanie ARE (Aide au Retour à l’Emploi)

Wybierając statut Auto-entrepreneur, przedsiębiorca powinien dokonać wyboru między utrzymaniem zasiłku z tytułu powrotu do zatrudnienia ARE a ACRE.

W przypadku wyboru ARE, przedsiębiorca zobowiązany jest składać comiesięcznie, do Pôle Emploi, deklarację o uzyskanych dochodach swojego mikroprzedsiębiorstwa.

Nacre

Nacre (Nouvel accompagnement à la création ou la reprise d’entreprise), czyli Nowa pomoc udzielana w momencie zakładania lub przejmowania firmy. Jest to procedura wsparcia przedsiębiorców planujących założenie lub odkupienie już istniejącej firmy. Pomoc ta umożliwia rozpoczęcie działalności i wsparcie w przewidywaniu ewentualnych trudności napotkanych w czasie prowadzenia działalności.

Nacre umożliwia również zaciągnięcie pożyczki o zerowej stopie oprocentowania, w kwocie od 1 000 do 8 000 EUR i spłacanej przez maksymalnie 5 lat.

Nacre jest dostępna dla beneficjentów RSA, ASS lub ATA, młodych ludzi w wieku od 18 do 25 lat, osób w wieku poniżej 29 lat i wszystkich innych, którzy spełniają wymagane warunki.

Pożyczki honorowe

Pożyczki honorowe, są to pomoce udzielane przez stowarzyszenia, osobom, które chcą założyć lub przejąć istniejące już mikroprzedsiębiorstwo. Pożyczka udzielana jest przedsiębiorcy (osobie fizycznej) a nie przedsiębiorstwu. Pożyczka ta nie jest oprocentowana i przedsiębiorca nie jest zobowiązany do udzielenia jakiejkolwiek gwarancji osobistej.

Przygotowała Maria SKARZYNSKA
Expert-Comptable – Commissaire aux comptes
Tel. +33 616 51 75 48