14 lipca – rocznica zdobycia Bastylii czy Święto Federacji?

Artykuł wprowadzono: 10 lipca 2014

Dla większości Francuzów 14 lipca to data zdobycia Bastylii w 1789 roku – symbol Rewolucji Francuskiej.
Jednak tego dnia, Francja upamiętnia przede wszystkim Święto Federacji z 1790 roku.

Zdobycie Bastylii
Przed rokiem 1789 Francja podlegała monarchii absolutnej, systemowi, który sprzyjał niewielkiej części społeczeństwa: duchowieństwu i arystokracji.
Wolą części narodu było zniesienie tej władzy. Król Ludwik XVI w obliczu wielkiego niezadowolenia społecznego zgromadził reprezentantów arystokracji, kleru i trzeciego stanu. Ci ostatni zażądali przeprowadzenia głębokich reform i w tym celu, 9 lipca proklamowali się Zgromadzeniem Konstytucyjnym tzw. Konstytuantą. Ludwik XVI usiłował zniweczyć plany Konstytuanty, co wywołało gniew paryżan. 14 lipca lud paryski przejął broń składowaną w Pałacu Inwalidów i ruszył na twierdzę Bastylię, która symbolizowała władzę absolutną, i w której to mieli być więzieni wrogowie monarchii. Zdobycie Bastylii zapoczątkowało Rewolucję Francuską.

Święto Federacji 14 lipca 1790
Po wydarzeniach 14 lipca 1789 roku, w całej Francji, w reakcji na osłabienie władzy centralnej i pod wpływem nowych idei rewolucyjnych, utworzyły się federacje lokalne. Na wniosek Komuny Paryskiej, Konstytuanta utworzyła Federację Narodową łączącą te lokalne, które postanowiła zgromadzić w Paryżu 14 lipca w ramach Święta Federacji. Święto miało upamiętnić pierwszą rocznicę zdobycia Bastylii i przywrócić jedność i porządek w kraju.
Tego dnia do Paryża napłynęło kilkanaście tysięcy delegatów z całej Francji. W obecności 60-tysięcznego tłumu, przybyli złożyli przysięgę Ludwikowi XVI, on sam przysiągł być wiernym Konstytucji zadekretowanej przez Konstytuantę.
Po raz drugi Święto Federacji obchodzono dwa lata później, tym razem w atmosferze wzajemnej podejrzliwości i niechęci. Niedługo później, Ludwik XVI został skazany na śmierć, zniesiono monarchię i utworzono I Republikę.

Ustanowienie Święta Narodowego
Na prawie 100 lat zaniechano upamiętniania 14 lipca.
21 maja 1880 roku, na wniosek Benjamina Raspaila, pragnącego wzmocnić słabą III Republikę za pomocą symboli republikańskich, 14 lipca został ustanowiony świętem narodowym upamiętniającym nie tyle zdobycie Bastylii, co 14 lipca 1790 roku, jako symbolu pojednania i jedności narodowej. Dekretem z 6 lipca do obchodów 14-lipcowych dołączono pokaz sił zbrojnych. Tradycja ta zachowała się do dziś.

Wolność, równość, braterstwo
14 lipca to nie tylko fajerwerki, bale ludowe, parady wojskowe. To przede wszystkim upamiętnienie zniesienia monarchii absolutnej i systemu feudalnego na rzecz równości i wolności.

Obchody 14 lipca 2014 roku
Tegoroczne obchody 14-lipcowe zbiegły się ze stuleciem I wojny światowej.
Prezydent François Hollande zaprosił do udziału w nich delegacje z 80 państw, w tym tych, które wzięły w niej udział, oraz państw europejskich, które pozostały neutralne podczas konfliktu. Celem zaproszenia jest wspólne celebrowanie zjednoczenia Europy. W obchodach uczestniczyć będzie pan Ambasador Tomasz Orłowski oraz pan Jan S. Ciechanowski, szef Biura Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych.
Ponadto w uroczystościach weźmie udział poczet sztandarowy batalionu reprezentacyjnego WP, oraz delegacja młodzieży, studentów Akademii obrony narodowej i Uniwersytetu warszawskiego.

W ogrodach Tuileries, w przeddzień obchodów, zrekonstruowane zostanie obozowisko przedstawiające życie „Poilus” w okopach wielkiej wojny. Nie zabraknie również broni, czołgów i armat z tego okresu.

Koncert pt. „Wojna i Pokój”
Francuska Orkiestra Narodowa i chór Radia France, o 21:30 zagrają koncert przygotowany wokół tematu „Wojna i Pokój” z udziałem znanych śpiewaków operowych, jak Natalie Dessay, Anna Netrebko oraz Piotr Beczała.

Fajerwerki
Po zakończeniu koncertu odbędzie się pokaz fajerwerków, ku czci ofiar I wojny światowej.
Wyjątkowo w tym roku, sztuczne ognie zostaną wystrzelone z Wieży Eiffla, na całej jej wysokości. Utworzone z ognia litery, formować będą nazwy i daty, by widzowie mogli śledzić chronologię wydarzeń. Sześciu wspinaczy i tancerz wykonają choreografię na wysokości. Sto strumieni świetlnych oświetli wieżę, i tyleż generatorów płomieni spowoduje, że dwa jej piętra staną w płomieniach.

Francuzi są bardzo przywiązani do święta 14 lipca, licznie uczestniczą w jego obchodach. Wielu paryżan ogląda paradę wojskową na Polach Elizejskich, natomiast mieszkańcy innych regionów śledzą ją w telewizji, a fajerwerków – pozostałości z czasów monarchii – nie może zabraknąć w żadnym z miast i miasteczek Francji.